روزنامه اسرائیلی اورشلیم پست در تحلیلی در باره مذاکرات وین نظر داد که رهبر جمهوری اسلامی در نهایت چاره‌ای جز تن دادن به پیشنهادهای طرف مذاکره نخواهد داشت.
توافق چهارشنبه ۱۵ دسامبر میان ایران و آژانس بین‌المللی اتمی بر سر تعویض دوربین‌های نظارتی در مرکز هسته‌ای تسا در کرج، تنها یکی از موارد نقض آشکار دسترسی بازرسان هسته‌ای را از میان می‌برد. هنوز مسائل زیادی حل نشده بر جای مانده است.
اما به نوشته اورشلیم پست این تحول نشان داد ابراهیم رئیسی نیز همچون دیگر مقامات ایرانی و هر کس دیگری وقتی با گزینه‌های سخت روبرو می‌شود انعطاف‌پذیر می‌شود.
ایران و دولت رئیسی ماهها و حتی تا بیست و چهار ساعت پیش از توافق تازه همواره تأکید می‌کرد که حتی یک سانتی‌متر از موضع خود عقب‌نشینی نمی‌کند. اما این کار را کرد.
هنگامی که ابراهیم رئیسی در ماه ژوئن پیروز انتخابات ریاست جمهوری معرفی شد بسیاری از او چهر‌ه‌ای ترسیم می‌کردند که گویا چون سنگی خارا انعطاف‌ناپذیر است.
او تمام درخواست‌های گفتگو و تمام تهدیدها را نزدیک به نیمی از یکسال نادیده گرفت و بیش از هر رئیس جمهور دیگری در ایران به آستانه غنی‌سازی اورانیوم لازم برای ساخت سلاح هسته‌ای نزدیک شد.
هنگامی که فرستاده‌های دولت رئیسی برای گفتگو به وین آمدند دو هفته را تلف کردند و زیر همه تفاهم‌هایی زدند که در طی شش دور گفتگو با دولت پیشین در ماههای آوریل تا ژوئن به دست آمده بود.
همگان می‌داتستند که دولت حسن روحانی ضرب الاجل تعیین می‌کند اما سپس از آن پا پس می‌کشد. اما این نخستین شکاف در زره به ظاهر نفوذ ناپذیر ابراهیم رئیسی است.
به نوشته اورشلیم پست، پرسش اینجاست که این تحول چه معنایی برای آینده گفتگوهای هسته‌ای دارد؟ آیا غرب تهران را از دستیابی به سلاح هسته‌ای باز خواهد داشت؟
به این پرسش می‌توان پاسخ‌هایی برای کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت داد.
این نشریه می نویسد: «در کوتاه‌مدت آشکارا دولت رئیسی پس از آن عقب نشست که ایالات متحده آمریکا ایران را در صورتی که با آژانس تا پایان ماه دسامبر به توافق نرسد به شورای حکام این آژانس تهدید کرد.»
«در میان‌مدت این گام ممکن است نشانه‌ای بر انعطاف‌پذیری بیشتر ایران در بازگشت به محدودیت‌های برجامی باشد.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
«دشوار می‌توان تصور کرد چرا باید ایران با آژانس بین المللی اتمی توافق کند اگر قصدی برای توافق با قدرتهای جهانی نداشته باشد.
در این صورت مانورهای شش ماهه دولت رئیسی تنها برای این بوده است که ببیند آیا ممکن است ایالات متحده چیز تازه‌ای را بپذیرد، یا دستکم این کشور را از گسترده‌تر کردن دامنه برجام منصرف کند.»
«در نتیجه ممکن است ایالات متحده و غرب ایران را وادار کنند در سال ۲۰۲۲ به محدودیت‌های هسته‌ای بازگردد.»
اما پرسش کلیدی درباره بلندمدت است.
زمانی که برجام امضا شد تاریخ پایان یافتن برخی از محدودیت‌های هسته‌ای ده سال بعد و در سال ۲۰۲۵ تعیین شد. اکنون اما تنها سه سال به این تاریخ مانده است. پس از آن چه می‌شود؟ اگر توافق نوین به ایران اجازه دهد که سانتریفیوژهای پیشرفته خود را انبار کند چه می‌شود؟
مقامات امنیتی اسرائیل نگرانند که راهبرد ایران در این شش ماهه آن بوده که آنقدر اورانیوم ۶۰ درصد غنی کند که بتواند پیش از بازگشت به برجام مقدار کافی برای ساخت یک بمب هسته‌ای را پنهان کند.
این مقامات اشاره کرده اند که رساندن اورانیومی که شصت درصد غنی شده است به حد ۹۰ درصد بسیار آسان‌تر و سریع است چرا که حجم مواد و شمار سانتریفیوژهایی لازم بسیار کمتر است از غنی سازی در سطوح پایین‌تر.
از دیدگاه تحلیلگر اورشلیم پست، «گرچه ایالات متحده نفس راحتی می‌کشد که دیگر نیازی به درگیر شدن در یک مناقشه دامنه‌دار با ایران نخواهد بود پرسش بلندمدت ذهن نهادهای امنیتی اسرائیل را به خود مشغول خواهد داشت.»
